Gegevens Raadplegen in Viewer

Owned by Thomas Nap
Oct 04, 2022
9 min read

Versie: 04-10-2022 Status: consultatie

04-10-2022

  • Eerste publicatie artikel o.b.v. implementatievarianten

Deze handleiding kan gebruikt worden voor de volgende zorginformatiesystemen:

  • Deze handleiding is generiek en kan worden gebruikt om een viewer te implementeren conform het proces raadplegen.

1. Inleiding

Dit artikel beschrijft een generieke handleiding voor de implementatie van het proces Raadplegen. Deze handleiding is van toepassing op een groot aantal informatiesystemen die worden gebruikt. Wanneer er voor een specifiek zorginformatiesysteem afwijkende handelingen of processen uitgevoerd dienen te worden, zal hiervoor een eigen handleiding beschikbaar komen. Het proces Raadplegen zal worden geïmplementeerd conform het artikel Procesimplementatie Raadplegen uit de referentiearchitectuur van het Afsprakenstelsel Interoperabiliteit Geboortezorg.

Deze implementatiehandleiding beschrijft achtereenvolgens de doelsituatie, uitgangssituatie, betrokkenen en aanpak. Tot slot is er een hoofdstuk opgenomen waarin XIS specifieke zaken zijn opgenomen. Op basis van nieuwe inzichten kan deze handleiding nog worden aangepast. Aanpassingen en toevoegingen zijn terug te vinden in de changelog bovenaan deze pagina.

Scholing op het niveau van zorgproces is niet opgenomen in deze handleiding. Voor een overzicht hiervan zie implementatiehandleidingen.

De volgende XIS’en hebben aangetoond een viewer te kunnen aanroepen door middel van een SSO-koppeling.

  • Orfeus;

  • Vrumun;

  • Atermes;

  • ChipSoft;

  • ISK10

2. Doelsituatie

2.1. Functioneel/use case

Het functionele doel van deze implementatiehandleiding is het realiseren van de volgende use cases:

  • Use case R1. Zorgverlener raadpleegt relevante informatie over de cliënt binnen integraal geboortezorgtraject.

  • Use case R2. Zorgverlener raadpleegt relevante gegevens zonder toestemming (breaking-the-glass)

2.2. Technisch

Vanuit het zorginformatiesysteem kan de Viewer worden geopend een gegevens worden ingezien. De zorgverlener hoeft niet nogmaals in te loggen voor het opvragen en inzien van data in de Viewer. Wanneer daarnaast de benodigde Generieke functies zijn geïmplementeerd, kunnen Zorgverleners gegevens die eerder zijn gepubliceerd vanuit het eigen systeem of dat van een andere zorgverlener inzien. Voor een uitgebreide toelichting op het Raadplegen van gegevens zie het artikel Procesimplementatie Raadplegen.

Om de Viewer te openen zonder hier opnieuw te hoeven inloggen, dient er gebruik te worden gemaakt van een SSO koppeling. Deze koppeling moet worden ingebouwd in het zorginformatiesysteem. Het is belangrijk dat dit gestandaardiseerd plaats vindt zodat een zorgaanbieder altijd van Viewer kan wisselen. Voor de specificaties van de SSO, zie het artikel JSON Web Token.

2.3. Juridisch

Voor het raadplegen van gegevens sluit de zorgaanbieder een verwerkersovereenkomst af met:

  • Leverancier Viewer

  • Leverancier Knooppunt

    • Indien het proces publiceren is geïmplementeerd, hoeft er hier niet een ander knooppunt te worden ingezet.

3. Uitgangssituatie

De uitgangssituatie heeft de volgende kenmerken:

  • Het XIS voldoet aan de eisen die het Afsprakenstelsel Interoperabiliteit Geboortezorg stelt aan de actor Requestor.

  • De specificaties waaraan de SSO dient te voldoen, zijn beschikbaar en generiek. Zie JSON web token voor de specificaties.

  • Alle Viewers zijn in staat om gebruik te maken van de generieke SSO koppeling. Wanneer een zorgverlener wil overstappen naar een andere leverancier is dit mogelijk zonder dat hier problemen door ontstaan.

  • De Viewer die gekoppeld wordt aan het XIS d.m.v. de SSO koppeling voldoet aan de eisen die in het Afsprakenstelsel Interoperabiliteit Geboortezorg worden gesteld aan de actor Viewer.

  • Het Raadplegen van geboortezorggegevens vanuit het XIS m.b.v. een Viewer van een andere leverancier is succesvol beproefd in een Proof-of-Concept(s) en/of succesvol op beperkte schaal in productie genomen in een voorbeeldimplementatie.

4. Betrokkenen

Hieronder een overzicht van de betrokken rollen. Eén persoon kan meerdere rollen uitvoeren.

Betrokkene

Omschrijving

Betrokkene

Omschrijving

Implementatiecoördinator

Coördineert de implementatie bij één of meerdere zorgaanbieders

Leverancier XIS

Leverancier van XIS

Leverancier Viewer

Leverancier van de Viewer die door de Zorgaanbieder zal worden gebruikt om data van andere Zorgaanbieders te Raadplegen

Leverancier Generieke Functies

Leverancier of leveranciers van de voor het proces Raadplegen benodigde generieke functies (Authenticatie-, Lokalisatie-, Adresserings-, Grondslag- en Autorisatievoorziening)

Regionaal implementatie-ondersteuner

Medewerker van landelijk programmabureau die beschikbaar is voor vragen van Regionaal projectleider

Regionaal projectleider

Eindverantwoordelijk voor implementatie

Support

Ondersteuning van eindgebruikers in eerste fase na livegang

Trainer

  • Trainer van regionaal partnerschap die instructie kan geven aan zorgverleners.

  • Mogelijk ook trainingen van leverancier

UZI-Register

Uitgever van UZI-servercertificaat dat nodig is voor veilige communicatie

Zorgaanbieder

Zorgverlener of verband van zorgverleners

Zorgverlener

Eindgebruiker van het te implementeren proces

5. Aanpak

Voor de implementatie gelden per Zorgaanbieder de volgende fases:

  1. Voorbereiden

  2. Inrichten afspraken

  3. Inrichten techniek

  4. Uitvoeren controle

  5. Instructie geven

  6. In productie nemen

Onderstaand schema geeft een visuele richtlijn weer van het tijdsbestek.

In de tabel worden de activiteiten per fase toegelicht. Per fase en per activiteit is een indicatie van doorlooptijd opgenomen. Per activiteit zijn de afhankelijkheden voor het kunnen uitvoeren van die activiteit opgenomen, waardoor kan worden bepaald welke activiteiten parallel aan elkaar kunnen worden uitgevoerd. Fases kunnen overlap met elkaar hebben, dit is te zien in de bovenstaande strokenplanning. De indicatie doorlooptijd van de voorbereiding tot de inproductiename bedraagt 12 weken.

Fase [doorlooptijd]

Activiteiten [doorlooptijd]

Uitvoerenden

Afhankelijkheden voor start activiteit

Succescriteria per activiteit

Fase [doorlooptijd]

Activiteiten [doorlooptijd]

Uitvoerenden

Afhankelijkheden voor start activiteit

Succescriteria per activiteit

  1. Voorbereiden

[9 weken]

1.1 Bemensen rollen [2 weken]

  • Invullen alle rollen zoals benoemd in paragraaf 4

Implementatie-coördinator, Regionaal projectleider

  • Geen

  • Rollen zijn ingevuld

  • Alle betrokkenen weten hun rol

1.2 Informeren Zorgverleners [2 weken]

  • Zorgverlener wordt geïnformeerd over wat Raadplegen inhoudt voor de zorgverlener - Brochure “Zorgverleners”

  • Zorgverlener wordt geïnformeerd over het implementatieproces

  • Zorgverlener ontvangt informatie voor cliënten:

Bovengenoemde documenten zijn te vinden in het artikel Voorbeeldmaterialen.

Zorgaanbieder, Implementatiecoördinator

  • Activiteit 1.1 - “Bemensen rollen” afgerond

  • Zorgverleners zijn op de hoogte van inhoud en proces

  • Zorgverleners hebben toegang tot informatie voor cliënten

1.3 Controleren/aanvragen identificatiemiddel [6 weken]

Zorgaanbieder, Leverancier XIS

  • Activiteit 1.1 - “Bemensen rollen” afgerond

  • UZI-servercertificaat is ontvangen door Zorgaanbieder

1.4 Reserveer tijd van Zorgverlener voor gebruikersacceptatietest [1 week]

  • Het definitief plannen van de gebruikersacceptatietest kan rond week 9 plaats vinden, mits er geen vertraging is.

  • De gebruikersacceptatietest kan rond week 11 worden uitgevoerd.

    • Bij (verwachte) vertraging dient de gebruikersacceptatietest later te worden ingepland

Implementatiecoördinator, Zorgaanbieder, Zorgverlener

  • Activiteit 1.3 - “Controleren en aanvragen UZI-servercertificaat” afgerond

  • Er is tijd ingepland voor de gebruikersacceptatietest.

1.5 Inplannen training XIS aan Zorgverleners [1 week]

  • In afstemming met Zorgaanbieder beslissen of training(en)/uitleg nodig is.

    • Het gaat hier over een training(en) met als doel het toelichten van de verschillende stappen benodigd voor het uitvoeren van het Publiceren binnen het XIS.

    • Indien het XIS rond de implementatie van het proces publiceren een update doorvoert, kan het zijn dat hier ook een training/scholing voor nodig is.

  • Het definitief plannen van de training kan rond week 9 plaats vinden, mits er geen vertraging is.

  • De training kan rond week 12 worden uitgevoerd.

    • Bij (verwachte) vertraging dient de training voor eindgebruikers later ingepland te worden

  • De training moet gepland worden in afstemming met Trainer en Zorgaanbieder

  • De Zorgaanbieder is verantwoordelijk voor het uitnodigen van Zorgverleners voor de geplande training

Note: Kijk ook hier voor een zo actueel mogelijk overzicht van scholingen gerelateerd aan het zorgproces.

Implementatiecoördinator, Zorgaanbieder, Trainer, XIS leverancier

  • Activiteit 1.3 - “Controleren en aanvragen UZI-servercertificaat” afgerond

  • Er is tijd ingepland voor de eindgebruikerstraining

  • Zorgverleners/eindgebruikers zijn uitgenodigd door de Zorgaanbieder

1.6 Inplannen training Viewer aan Zorgverleners [1 week]

  • Het definitief plannen van de training kan rond week 9 plaats vinden, mits er geen vertraging is.

  • De training kan rond week 12 worden uitgevoerd.

    • Bij (verwachte) vertraging dient de training voor eindgebruikers later ingepland te worden

  • De training moet gepland worden in afstemming met Leverancier Viewer, Trainer en Zorgaanbieder

  • De Zorgaanbieder is verantwoordelijk voor het uitnodigen van Zorgverleners voor de geplande training

Implementatie-coördinator, Leverancier Viewer, Zorgaanbieder, Trainer

  • Activiteit 1.3 - “Controleren en aanvragen UZI-servercertificaat” afgerond

  • Er is tijd ingepland voor de Viewer-training

  • Zorgverleners/eindgebruikers zijn uitgenodigd door de Zorgaanbieder

  1. Inrichten Afspraken

[4 weken]

2.1 Aanvraag voor koppeling Knooppunt [2 weken]

  • Vraag licentie(s) en contractvoorstel inclusief SLA aan voor dienst Knooppunt

    • contractvoorstel en SLA laten beoordelen door juridische expert

  • De Zorgaanbieder heeft keuze om:

    • te koppelen met een regionaal Knooppunt (bv een Twiin Knooppunt)

    • te koppelen met een 'decentraal' Knooppunt (bv een Nuts Node)

    • Via een tussenpartij, bijvoorbeeld een (regionaal) samenwerkingsverband

Implementatiecoördinator, Zorgaanbieder,
Leverancier Knooppunt

  • Geen

  • Koppeling met Knooppunt is aangevraagd

2.2 Inkopen Viewer [2 weken]

  • Controleer de aanwezigheid van licenties en contracten voor de Viewer dat door de Zorgaanbieder zal worden gebruikt

  • Vraag licenties en een contractvoorstel inclusief SLA aan voor de dienst Viewer

  • De Zorgaanbieder heeft keuze om de diensten:

    • direct bij leverancier af te nemen: Neem contact op met Leverancier Knooppunt

    • via een een tussenpartij af te nemen: Neem contact op met de tussenpartij, bijvoorbeeld een (regionaal) samenwerkingsverband

Implementatie-coördinator, Zorgaanbieder, Leverancier Viewer

  • Geen

  • Viewer is ingekocht

2.3 Ondertekenen verwerkersovereenkomst(en) en contracten [2 weken]

  • Voor de volgende diensten dienen verwerkersovereenkomst(en) te worden afgesloten

    • Viewer

    • Knooppunt

  • De verwerkingsovereenkomst(en) kan/kunnen:

    • direct tussen “Verwerkingsverantwoordelijke” Zorgaanbieder en “Verwerker” Leverancier Viewer/ Knooppunt ondertekend worden;

    • via een tussenpartij, bijvoorbeeld (regionaal) samenwerkingsverband, ondertekend worden. Hierbij is het samenwerkingsverband “Verwerker“ en de Leverancier Viewer/ Knooppunt “Subverwerker“

Implementatie-coördinator, Zorgaanbieder, Leverancier Knooppunt, Leverancier Viewer

  • Activiteit 2.1 - “Aanvraag voor koppeling Knooppunt” afgerond

  • Activiteit 2.2 - “Inkopen Viewer” afgerond

  • De zorgaanbieder heeft de verwerkersovereenkomst(en) en contracten rechtsgeldig ondertekend

  • Indien er in fase 2 sprake is van een of meerdere tussenpartijen zijn hier ook afspraken/overeenkomsten mee afgesloten

  1. Inrichten Techniek

[2 weken]

3.1 Technisch inrichten XIS [1 week]

  • XIS leverancier koppelt het UZI-servercertificaat aan XIS

  • XIS leverancier configureert Viewer in XIS

Implementatiecoördinator, XIS leverancier

  • Activiteit 1.3 - “Controleren en aanvragen UZI-servercertificaat” afgerond

  • Fase 2 - “Inrichten Afspraken” afgerond

  • UZI-servercertificaat is gekoppeld aan XIS

  • Viewer is geconfigureerd in XIS

3.2 Inrichten Knooppunt [1 week]

  • Koppelen van Knooppunt aan Viewer

  • Koppelen van Knooppunt aan Generieke Functies

Implementatiecoördinator, Leverancier Knooppunt, Leverancier Generieke functies Zorgaanbieder

  • Activiteit 3.1 “Technisch Inrichten XIS” afgerond

  • Knooppunt is aan Viewer gekoppeld

  • Knooppunt is aan Generieke functies gekoppeld

3.3 Inrichten Viewer [1 week]

  • Inrichten veilige verbinding tussen Viewer aan XIS

    • XIS leverancier levert public key aan bij Leverancier Viewer

    • Leverancier Viewer zoekt public key zelf op: zorgcsp
      Gebruik voor de zoekterm de volgende syntax *[ZOEKTERM]*

    • Leverancier Viewer slaat de public key van het UZI-servercertificaat van de Zorgaanbieder op

Implementatiecoördinator, Leverancier Viewer, XIS leverancier, Zorgaanbieder

  • Activiteit 3.1 - “Technisch inrichten XIS” afgerond

  • Public key UZI-servercertificaat is opgeslagen in applicatie Viewer

3.4 Functioneel inrichten XIS [1 week]

  • De Zorgaanbieder (of XIS leverancier) richt XIS in

Implementatiecoördinator, XIS leverancier, Zorgaanbieder

  • Activiteit 3.1 - “Technisch inrichten XIS” afgerond

  • Raadpleeg-instellingen zijn ingevoerd in XIS

  • Viewer-instellingen zijn ingevoerd in XIS

  1. Uitvoeren Controle

[1 week]

4.1 Gebruikersacceptatietest [1 week]

Tijdens activiteit 1.4 is een moment ingepland voor de gebruikersacceptatietest. De gebruikersacceptatietest wordt 'live' uitgevoerd. Dit houdt in dat de Implementatiecoördinator samenzit met de Zorgverlener om de stappen uit te voeren en uitleg te kunnen geven waar nodig is.

  1. Om het proces Raadplegen te kunnen testen is het nodig dat er gegevens opgehaald kunnen worden. Dit kan op twee manieren:

    1. Wanneer het systeem kan Publiceren kunnen deze eerder gepubliceerde gegevens geraadpleegd worden.

    2. Vooraf aan de test een testpersona op een FHIR server opslaan om deze tijdens de test te raadplegen.

      1. Bij deze stap is het belangrijk dat de viewer de gegevens bij het juiste endpoint opvraagt.

  2. Zorgverlener en Implementatiecoördinator controleren of de juiste geboortezorggegevens in de Viewer getoond worden.

Implementatiecoördinator, Zorgaanbieder, Zorgverlener

  • Activiteit 1.4- “Reserveer tijd van Zorgverlener voor gebruikersacceptatietest” afgerond

  • Fase 3 - “Inrichten Techniek” afgerond

  • Vertegenwoordiger van Zorgverleners heeft akkoord gegeven

  1. Instructie Geven

[1 week]

5.1 Training over meest recente release XIS [1 week]

Tijdens activiteit 1.5 is een besluit genomen over de relevantie van het geven van een training over het desbetreffende XIS. Inhoudelijk gaat de training over wijzigingen in de meest recente release van leverancier XIS en de onderdelen die het proces Raadplegen mogelijk maken.

  • Leverancier XIS geeft training aangaande meest recente release niet gerelateerd aan het proces Raadplegen

  • Trainer geeft training aangaande onderdelen gerelateerd aan het proces Raadplegen

Note: De training kan gegeven worden in combinatie met het proces Publiceren

Implementatiecoördinator, Leverancier XIS, Trainer

  • Activiteit 1.5 - “Inplannen training XIS aan Zorgverleners” afgerond

  • Fase 4 - “Uitvoeren Controle” afgerond

  • Zorgverleners weten hoe ze moeten Raadplegen

5.2 Training Viewer [1 week]

Tijdens activiteit 1.6 is een moment ingepland voor de training. Inhoudelijk gaat de training over het gebruik van de Viewer. De training wordt gegeven door de Trainer of door Leverancier Viewer.

Implementatiecoördinator, Leverancier Viewer, Trainer

  • Activiteit 1.6 - “Inplannen training Viewer aan Zorgverleners” afgerond

  • Fase 4 - “Uitvoeren Controle” afgerond

  • Zorgverleners hebben een training over de Viewer gehad.

  • Zorgverleners weten hoe zij met de Viewer moeten werken.

  1. In productie nemen

[4 week]

6.1 In productie nemen van implementatieproces [1 week]

  • Zorgverleners maken gebruik van het proces raadplegen

    • Zorgverleners maken gebruik van Viewer

Zorgaanbieder, Zorgverleners

  • Fase 5 - “Instructie geven” afgerond

  • Zorgverleners gebruiken het proces Raadplegen in de praktijk

6.2 Beschikbaarheid support vanuit regionaal partnerschap gedurende de eerste 4 weken na livegang [4 weken]

  • Support biedt support wanneer nodig

Implementatiecoördinator, Programmabureau

  • Activiteit 6.1 - “In productie nemen van implementatieproces” gestart

  • Er zijn geen openstaande vragen van Zorgverleners

6. XIS Specifieke zaken

In dit hoofdstuk zijn een aantal zaken opgenomen die specifiek zijn voor een Zorginformatiesysteem. Dit kunnen specifiek uit te voeren handelingen tijdens de implementatie zijn. Daarnaast zijn de handleidingen van XIS’sen, wanneer deze beschikbaar zijn, hier ook opgenomen.