Toelichting
In dit artikel wordt de implementatie van Proces Raadplegentoegelicht. Het artikel beschrijft wat de verantwoordelijkheden van de rollen op de architectuurlaag Applicatie zijn ten aanzien van het proces Raadplegen. De procesimplementatie wordt toegelicht aan de hand van een sequentiediagram en een overzicht van de bijbehorende transacties. Vervolgens worden a.d.h.v. implementatievarianten verschillende manieren van de invulling van de rollen, die benodigd zijn voor het proces Raadplegen, beschreven.

Open-standaarden
De procesimplementatie Raadplegen dient op basis van open standaarden te worden gerealiseerd. Dit geldt zowel voor de te raadplegen informatie en data, als voor de werking van de benodigde generieke functies.

Generieke functies
Benodigde generieke functies zijn:

• Identificatie

  • Een zorgverlener dient zich te identificeren. Deze identificatie dient geauthentiseerd te worden door een bevoegde instantie. Bij identificatie gaat het om diverse manieren om iemands identiteit vast te stellen. Bijvoorbeeld via een identiteitsbewijs, het Burgerservicenummer (BSN) of biometrie (zoals vingerafdrukken).

  • Bij een eerste identificatie, bijvoorbeeld bij indiensttreding bij een zorgaanbieder, wordt de identiteit geverifieerd. Bij het identificeren verstrekt de cliënt gegevens over zijn identiteit. Dit is vormvrij, dit kan bijvoorbeeld door het invullen van een (web)formulier. Bij het verifiëren van de identiteit gaat het om het vaststellen dat de opgegeven identiteit overeenkomt met de werkelijke identiteit.

• Authenticatie

  • Authenticatie is het proces waarbij iets of iemand nagaat of een gebruiker, een andere computer of applicatie daadwerkelijk is, wie hij/zij/het beweert te zijn. Bij de authenticatie wordt gecontroleerd of een opgegeven bewijs van identiteit overeenkomt met echtheidskenmerken, bijvoorbeeld een in het systeem geregistreerd bewijs.

• Autorisatie

  • Een zorgverlener heeft op basis van de rol en/of de functie, toegang tot een deel van de gegevens van een cliënt/patiënt. (Medisch Autorisatie Protocol)

• Lokalisatie

  • Lokaliseren(van Dale) = Bepalen waar iets zich bevind . Om de juiste gegevens van een zorggebruiker te kunnen vinden is de locatie van die gegevens vereist.

• Toestemming

  • Een cliënt/patiënt bepaalt met toestemming wie wat mag zien, en wanneer. Dit is onderdeel van de regievoering van de cliënt/patiënt.

    • Dit is vast te stellen in verschillende lagen, waarbij als eerste wordt vastgesteld, welke zorgcategorieën, gegevens met elkaar mogen delen (MITZ).

    • Vervolgens kan er vastgesteld worden welke zorgaanbieder met welke zorgaanbieder gegevens met elkaar mogen delen (NUTS).

    • Vervolgens kan er vastgesteld worden wélke gegevens met elkaar gedeeld mogen worden (volgens beschrijving van TNO/P4HC).

De generieke functies kunnen worden ingevuld door verschillende toepassingen, waarbij deze dienen te voldoen aan de open standaarden. Elke zorgaanbieder kan per generieke functie een toepassing kiezen

Een toepassing waarmee alle generieke functies kunnen worden ingevuld is NUTS (PoC dd Q4 2021). Hierbij vormt de inhoud van de Nuts Bolt Zorginzage 2022 de basis. Voor de geboortezorg zijn over een aantal onderwerpen specifieke aanvullende afspraken van toepassing. Deze zijn vastgelegd in het zorgtoepassingprofiel Geboortezorg.

Toelichting
In onderstaande sequentiediagram worden de actoren voor het raadplegen van gegevens weergegeven gevolgd door een overzicht van bijbehorende transacties. De actoren komen overeen met de rollen op de architectuurlaag Applicatie.

Beschrijving sequentie

1. De Requestor roept de Viewer aan. Hiermee wordt de Zorgverlener, die het proces start, geauthentiseerd.
2a. Viewer verstuurt een informatievraag over een Cliënt aan Query Builder.
3. Query Builder vertaalt de informatievraag naar een query met specifieke zibs.
Welke zibs zijn benodigd en mag ik deze ophalen (autorisatie op basis van zibs)?
4a. Query Builder verstuurt de zib-query naar het raadplegende Knooppunt
5. Het Raadplegende Knooppunt authentiseert als eerste de zorgverlener.
6a. Het Raadplegende Knooppunt bevraagt de Lokalisatievoorziening om erachter te komen welke ‘bron’-Knooppunten informatie hebben over de Cliënt die opgevraagd kan worden in ZIB formaat.
7a. De Lokalisatievoorziening bevraagt de Autorisatievoorziening door middel van een open vraag om te controleren of er toestemming is om gegevens op te vragen.
7b.De autorisatievoorziening geeft antwoord met de melding dat er toestemming is om gegevens op te vragen.
6b. De Lokalisatievoorziening geeft antwoord met daarin de vermelding dat bron-Knooppunten US 1, 2 en 3 zibs beschikbaar hebben van Cliënt.
8a. Het raadplegende Knooppunt weet nu de locaties van de bron-Knooppunten die zibs beschikbaar kunnen stellen. De ZIB vraag (vanuit Query Builder) wordt nu gesteld aan alle bron Knooppunten die zibs beschikbaar hebben voor de Cliënt (Uitwisselingsysteem 1, 2 &3)
9a. Het bron-Knooppunt bevraagt de Resource Server welke zibs beschikbaar zijn.
10a. De Resource Server zal een autorisatievraag stellen of de gevraagde ZIB beschikbaar gesteld mag worden aan de geïdentificeerde zorgverlener. Dit kan via de autorisatievoorziening middels ‘de gesloten vraag’.
10b. De autorisatievoorziening geeft antwoord met de melding dat er toestemming is dat gegevens beschikbaar gesteld mogen worden.
9b. De Resource Server stuurt de locatie/endpoints van de opgevraagde zibs terug naar het bron-Knooppunt.
11a. Het bron-Knooppunt vraagt de daadwerkelijke zibs op bij de Resource Server.
11b. De Resource server levert de daadwerkelijk zibs
8b. Het bron-Knooppunt stuurt nu de geautoriseerde zibs naar het raadplegende Knooppunt.
4b. Het raadplegende Knooppunt stuurt alle verzamelde zibs terug naar de Query Builder
12a.De Query Builder stuurt de zibs naar de Translator waar de gegevens worden vertaald van code naar een leesbare taal.
12b. De Translator stuurt de gegevens in leesbare taal terug naar de Query Builder.
2b. De Query Builder stuurt de vertaalde informatie naar Viewer, welke de informatie vervolgens toont aan de zorgverlener.

Toelichting
In onderstaande tabel worden de transacties toegelicht die in het sequentiediagram zijn weergegeven.

Toelichting
Het Afsprakenstelsel Interoperabiliteit Geboortezorg onderscheidt op het gebied van Raadplegen de volgende implementatievarianten:

• Het zorginformatiesysteem bestaat uit de rol Requestor. De rollen Viewer, Query Builder en Translator zijn ingevuld door middel van losse applicaties.

• Het zorginformatiesysteem bestaat uit de rollen Requestor en Viewer. De rollen Query Builder en Translator zijn ingevuld door middel van losse applicaties.

• Het zorginformatiesysteem bestaat uit de rollen Requestor, Viewer en Query Builder. De rol Translator is ingevuld als een losse applicatie.

• Het zorginformatiesysteem bestaat uit de rollen Requestor, Viewer, Query Builder en Translator.

Om tot een keuze voor een implementatievariant te komen, dienen per Zorgaanbieder de volgende vragen te worden beantwoord:

• Welke rollen kán het zorginformatiesysteem invullen in relatie tot het Afsprakenstelsel Interoperabiliteit Geboortezorg in het algemeen en de Informatiestandaard Geboortezorg in het bijzonder?

• Welke rollen wíl de Zorgaanbieder dat het zorginformatiesysteem invult?

Voor een overzicht van de verschillende leveranciers en de mogelijke implementatievarianten zie Applicatie overzicht.