Deze handleiding kan gebruikt worden voor de volgende zorginformatiesystemen:

Orfeus

1. Inleiding

Dit artikel beschrijft de handleiding voor de implementatie van het proces Publiceren conform implementatievariant Ⅱ. Dit betekent dat het Zorginformatiesysteem zelf de rollen van Registrator en Extractor in te vullen. De rollen Convertor, Resource Server en Knooppunt zijn losstaande applicaties. Deze rollen kunnen door één of meerdere partijen aan de zorgaanbieder worden geleverd (zie afbeelding implementatievariant Ⅱ). Het proces Publiceren wordt geïmplementeerd conform het artikel Procesimplementatie Publiceren uit de referentiearchitectuur van het Afsprakenstelsel Interoperabiliteit Geboortezorg.

Deze handleiding is primair gericht op de benodigde activiteiten aangaande de rol XIS en de rollen die hieraan direct gerelateerd zijn: de rollen Convertor, Resource Server en Knooppunt. Op dit moment zijn de volgende zorginformatiesystemen geschikt voor implementatievariant Ⅱ:

Orfeus

Dit betekent dat voor de implementatie van het proces Publiceren bij Zorgaanbieders die gebruik maken van één van deze systemen gebruik kan worden gemaakt van deze handleiding. Deze implementatiehandleiding beschrijft achtereenvolgens de doelsituatie, uitgangssituatie, betrokkenen en aanpak. Tot slot is er een hoofdstuk opgenomen waarin XIS specifieke zaken zijn opgenomen.

Op basis van nieuwe inzichten kan deze handleiding nog worden aangepast. Aanpassingen en toevoegingen zijn terug te vinden in de changelog bovenaan deze pagina.

Scholing op het niveau van zorgproces is niet opgenomen in deze handleiding.

Implementatievariant Ⅱ

Het Zorginformatiesysteem (XIS) geeft invulling aan de rol Registrator waarin de zorgverlener gegevens registreert en de rol Extractor die geregistreerde data extraheert.
De Zorgaanbieder is verantwoordelijk voor de juiste invulling van alle rollen die nodig zijn voor het toegankelijk en vindbaar maken van gegevens. In deze implementatievariant geeft het zorginformatiesysteem alleen invulling aan de rol Registrator en de rol Extractor.
De rol Convertor maakt gebruik van een landelijke tabel met conversie-definities: de zib-definition.
De rollen Convertor, Resource Server en Knooppunt zijn losstaande applicaties. Deze rollen kunnen door één of meerdere leveranciers aan de Zorgaanbieder worden geleverd.

2. Doelsituatie

2.1. Functioneel

Het functionele doel van deze implementatiehandleiding is het realiseren van onderstaande use cases. Use cases kunnen meerdere scenario’s omvatten. Voor een overzicht van alle use cases en scenario’s zie het artikel Zorgproces.

Use case P1. Zorgverlener publiceert gegevens uit zorgproces
Use case P4. Zorgverlener publiceert beschikbare informatie niet, vanwege aanwezigheid bezwaar, of ontbreken toestemming van cliënt

2.2. Technisch

Vanuit het zorginformatiesysteem kunnen geboortezorggegevens succesvol toegankelijk en vindbaar worden gemaakt. Wanneer daarnaast de benodigde Generieke functies zijn geïmplementeerd, kunnen Zorgaanbieders die het proces Raadplegen hebben geïmplementeerd data afkomstig uit het zorginformatiesysteem in de Viewer tonen. Voor een uitgebreide toelichting op het toegankelijk en vindbaar maken van gegevens zie ook het artikel Procesimplementatie Publiceren.

2.3. Juridisch

Voor het toegankelijk en vindbaar maken van gegevens sluit de zorgaanbieder een verwerkersovereenkomst af met:

Leverancier XIS - (mogelijk dient de verwerkersovereenkomst herzien te worden)
Leverancier Convertor
Leverancier Resource Server
Leverancier Knooppunt

3. Uitgangssituatie

De uitgangssituatie heeft de volgende kenmerken:

De functionaliteit van de voor het proces Publiceren benodigde actoren Registrator en Extractor is beschikbaar in het XIS.
De applicatie van Leverancier XIS voldoet aan de eisen die het Afsprakenstelsel Interoperabiliteit Geboortezorg stelt aan de actoren Registrator en Extractor.
De applicatie van Leverancier Convertor voldoet aan de eisen die het Afsprakenstelsel Interoperabiliteit Geboortezorg stelt aan de actoren Convertor.
De applicatie van Leverancier Resource Server voldoet aan de eisen die het Afsprakenstelsel Interoperabiliteit Geboortezorg stelt aan de actor Resource Server.
De applicatie van Leverancier Knooppunt voldoet aan de eisen die het Afsprakenstelsel Interoperabiliteit Geboortezorg stelt aan de actor Knooppunt.
Het Publiceren van geboortezorggegevens vanuit een XIS met behulp van een Convertor, een Resource Server en een Knooppunt van andere leveranciers is succesvol beproefd in Proof-of-Concept(s) en/of succesvol op beperkte schaal in productie genomen in een voorbeeldimplementatie.

4. Betrokken rollen

Hieronder een overzicht van de betrokken rollen. Eén persoon kan meerdere rollen uitvoeren.

Betrokkene	Omschrijving

Betrokkene	Omschrijving
Implementatiecoördinator	Coördineert de implementatie bij één of meerdere zorgaanbieders
Leverancier XIS	Leverancier van het XIS (zorginformatiesysteem)
Regionaal implementatie-ondersteuner	Medewerker van landelijk programmabureau die beschikbaar is voor vragen van Regionaal projectleider
Regionaal projectleider	Eindverantwoordelijk voor implementatie
Support	Ondersteuning van Zorgverleners in eerste fase na livegang
Trainer	Trainer van regionaal partnerschap die instructie kan geven aan zorgverleners Mogelijk ook trainingen van leverancier
UZI Register	Uitgever van UZI-servercertificaat dat nodig is voor veilige communicatie
Zorgaanbieder	Organisatie die zorg levert en waarbinnen het proces Publiceren wordt geïmplementeerd.
Zorgverlener	Eindgebruiker van het te implementeren proces / persoon die zorg verleent onder verantwoordelijkheid van Zorgaanbieder.
Leverancier Convertor	Leverancier van de Convertor die wordt gebruikt om geboortezorggegevens uit XIS te converteren naar FHIR-resources.
Leverancier Resource Server	Leverancier van de Resource Server die wordt gebruikt voor het toegankelijk maken van de FHIR-resources die afkomstig zijn uit de Convertor.
Leverancier Knooppunt	Leverancier van het Knooppunt die wordt gebruikt voor het vindbaar maken van geboortezorggegevens.

5. Aanpak

Voor de implementatie gelden per Zorgaanbieder de volgende fases:

Voorbereiden
Inrichten Afspraken
Inrichten Techniek
Uitvoeren Controle
Instructie Geven
In productie nemen

Onderstaand schema geeft een visuele richtlijn weer van het tijdsbestek.

In de tabel worden de activiteiten per fase toegelicht. Per fase en per activiteit is een indicatie van doorlooptijd opgenomen. Per activiteit zijn de afhankelijkheden voor het kunnen uitvoeren van die activiteit opgenomen, waardoor kan worden bepaald welke activiteiten parallel aan elkaar kunnen worden uitgevoerd. Fases kunnen overlap met elkaar hebben, dit is te zien in de bovenstaande strokenplanning. De indicatie doorlooptijd van de voorbereiding tot de inproductiename bedraagt 12 weken.

Fase [doorlooptijd]	Activiteiten [doorlooptijd]	Uitvoerenden	Afhankelijkheden voor start activiteit	Succescriteria per activiteit

Fase [doorlooptijd]	Activiteiten [doorlooptijd]	Uitvoerenden	Afhankelijkheden voor start activiteit	Succescriteria per activiteit
Voorbereiden [9 weken]	1.1 Bemensen rollen [2 weken] Invullen alle rollen zoals benoemd in paragraaf 4	Implementatiecoördinator, Regionaal projectleider	Geen	Rollen zijn ingevuld Alle betrokkenen weten hun rol
	1.2 Informeren Zorgverleners [2 weken] Zorgverlener wordt geïnformeerd over wat publiceren inhoudt voor de zorgverlener - Brochure “Zorgverleners” Zorgverlener wordt geïnformeerd over het implementatieproces Zorgverlener ontvangt informatie voor cliënten Zorgverlener heeft de mogelijkheid tot het informeren van cliënten - Brochure "Cliënten“ Zorgverlener heeft de middelen om cliënten om toestemming te vragen bij ingebruikname - Cliënttoestemmingsformulier Bovengenoemde documenten zijn te vinden in het artikel voorbeeldmateriaal.	Zorgaanbieder, Implementatiecoördinator	Activiteit 1.1 - “Bemensen rollen” afgerond	Zorgverleners zijn op de hoogte van inhoud en proces Zorgverleners hebben toegang tot informatie voor cliënten
	1.3 Controleren/aanvragen identificatiemiddel [6 weken] UZI servercertificaat Zie: https://www.uziregister.nl/servercertificaat/vraag-een-uzi-servercertificaat-aan Stap 1: abonnee worden (door Zorgaanbieder) Stap 2: pkcs-bestand aanmaken (leverancier XIS) Stap 3: aanvraagformulier invullen (door Zorgaanbieder). Dit formulier mag je digitaal ondertekenen met een UZI-pas maar je mag ook printen met pen ondertekenen, scannen en mailen. Stap 4: domeincontrole (door leverancier XIS) Stap 5: identiteitscontrole (door Zorgaanbieder) Stap 6: het certificaat wordt gemaild naar Zorgaanbieder. Die stuurt het certificaat door naar leverancier XIS Overige identificatiemiddelen Deze worden opgenomen wanneer hier meer informatie over bekend is	Zorgaanbieder, Leverancier XIS	Activiteit 1.1 - “Bemensen rollen” afgerond	UZI-servercertificaat is ontvangen door Zorgaanbieder
	1.4 Reserveer tijd van Zorgverlener(s) voor gebruikersacceptatietest [1 week] De gebruikersacceptatietest kan op verschillende wijzen worden gepland en uitgevoerd. Zo kan dit per praktijk plaatsvinden. Ook kan er hiervoor een representatieve groep binnen de regio/VSV/IGO opgesteld worden. Het definitief plannen van de gebruikersacceptatietest kan rond week 9 plaats vinden, mits er geen vertraging is. De gebruikersacceptatietest kan rond week 11 worden uitgevoerd. Bij (verwachte) vertraging dient de gebruikersacceptatietest later te worden ingepland.	Implementatiecoördinator, Zorgaanbieder, Zorgverlener	Activiteit 1.3 - “Controleren en aanvragen UZI-servercertificaat” afgerond	Er is tijd ingepland voor de gebruikersacceptatietest.
	1.5 Inplannen training XIS aan Zorgverleners [1 week] In afstemming met Zorgaanbieder beslissen of training(en)/uitleg nodig is. Het gaat hier over een training(en) met als doel het toelichten van de verschillende stappen benodigd voor het uitvoeren van het Publiceren binnen het XIS. Indien het XIS rond de implementatie van het proces publiceren een update doorvoert, kan het zijn dat hier ook een training/scholing voor nodig is. Het definitief plannen van de training kan rond week 9 plaats vinden, mits er geen vertraging is. De training kan rond week 12 worden uitgevoerd. Bij (verwachte) vertraging dient de training voor eindgebruikers later ingepland te worden De training moet gepland worden in afstemming met Trainer en Zorgaanbieder De Zorgaanbieder is verantwoordelijk voor het uitnodigen van Zorgverleners voor de geplande training Note: Kijk ook hier voor een zo actueel mogelijk overzicht van scholingen gerelateerd aan het zorgproces.	Implementatiecoördinator, Zorgaanbieder, Trainer	Activiteit 1.3 - “Controleren en aanvragen UZI-servercertificaat” afgerond	Er is tijd ingepland voor de Zorgverlenerstraining Uitnodigingen zijn door Zorgaanbieder verstuurd aan Zorgverleners
Inrichten Afspraken [4 weken]	2.1. Inkopen Convertor [2 weken] Vraag licenties en een contractvoorstel inclusief SLA aan voor de dienst Convertor contractvoorstel en SLA laten beoordelen door juridische expert De Zorgaanbieder heeft keuze om de diensten: direct bij leverancier af te nemen: Neem contact op met Leverancier Convertor via een een tussenpartij af te nemen: Neem contact op met de tussenpartij, bijvoorbeeld een (regionaal) samenwerkingsverband Note: Activiteiten 2.1 en 2.2 kunnen samen uitgevoerd worden wanneer de Convertor en Resource Server bij dezelfde leverancier worden afgenomen.	Implementatiecoördinator, Zorgaanbieder, Leverancier Convertor	Geen	Convertor is ingekocht
	2.2 Inkopen Resource Server [2 weken] Vraag licenties en een contractvoorstel inclusief SLA aan voor de dienst Resource Server. contractvoorstel en SLA laten beoordelen door juridische expert De Zorgaanbieder heeft keuze om de diensten: direct bij leverancier af te nemen: Neem contact op met Leverancier Resource Server via een een tussenpartij af te nemen: Neem contact op met de tussenpartij, bijvoorbeeld een (regionaal) samenwerkingsverband Note: Activiteiten 2.1 en 2.2 kunnen samen uitgevoerd worden wanneer de Convertor en Resource Server bij dezelfde leverancier worden afgenomen.	Implementatiecoördinator, Zorgaanbieder, Leverancier Resource Server	Geen	Resource Server is ingekocht
	2.3 Aanvraag voor koppeling Knooppunt [2 weken] Vraag licentie(s) en contractvoorstel inclusief SLA aan voor dienst Knooppunt contractvoorstel en SLA laten beoordelen door juridische expert De Zorgaanbieder heeft keuze om: te koppelen met een regionaal Knooppunt (bv een Twiin Knooppunt) te koppelen met een 'decentraal' Knooppunt (bv een Nuts Node) Via een tussenpartij, bijvoorbeeld een (regionaal) samenwerkingsverband	Implementatiecoördinator, Zorgaanbieder, Leverancier Knooppunt	Geen	Koppeling met Knooppunt is aangevraagd
	2.4 Ondertekenen verwerkersovereenkomst(en) en contracten [2 weken] Voor de diensten Convertor, Resource Server en Knooppunt dienen verwerkersovereenkomst(en) te worden afgesloten De verwerkingsovereenkomst(en) kan/kunnen: direct tussen “Verwerkingsverantwoordelijke” Zorgaanbieder en “Verwerker” Leverancier Convertor/ Resource Server/ Knooppunt ondertekend worden; via een tussenpartij, bijvoorbeeld (regionaal) samenwerkingsverband, ondertekend worden. Hierbij is het samenwerkingsverband “Verwerker“ en de Leverancier Convertor/ Resource Server/ Knooppunt “Subverwerker“	Implementatiecoördinator, Zorgaanbieder, Leverancier Convertor, Leverancier Resource Server, Leverancier Knooppunt	Activiteit 2.1 - “Inkopen Convertor” afgerond Activiteit 2.2 - “Inkopen Resource Server” afgerond Activiteit 2.3 - “Aanvraag voor koppeling Knooppunt” afgerond	De zorgaanbieder heeft de verwerkersovereenkomst(en) en contracten rechtsgeldig ondertekend Indien er in fase 2 sprake is van één of meerdere tussenpartijen zijn hier ook afspraken / overeenkomsten mee afgesloten
Inrichten Techniek [2 weken]	3.1 Technisch inrichten XIS [1 week] Leverancier XIS koppelt het UZI-servercertificaat aan het XIS Leverancier XIS configureert Convertor in het XIS (endpoint, Public Key)	Implementatiecoördinator, leverancier XIS	Activiteit 1.3 - “Controleren en aanvragen UZI-servercertificaat” afgerond Fase 2 - “Inrichten Afspraken” afgerond	UZI-servercertificaat is gekoppeld aan XIS Endpoint en public key van Convertor zijn ingericht in XIS
	3.2 Inrichten Convertor [1 week] Leverancier Convertor slaat de Public key van het UZI-servercertificaat van de zorgaanbieder op: leverancier XIS levert public key aan bij Leverancier Convertor Leverancier Convertor zoekt public key zelf op: zorgcsp Gebruik voor de zoekterm de volgende syntax: [ZOEKTERM]	Implementatiecoördinator, Leverancier Convertor	Activiteit 1.3 - “Controleren en aanvragen UZI-servercertificaat” afgerond Fase 2 - “Inrichten Afspraken” afgerond	Public key XIS is ingericht in Convertor
	3.3 Inrichten Resource Server [2 weken] Inrichten autorisatie Zorgaanbieder door Leverancier Resource Server	Implementatiecoördinator, Leverancier Resource Server	Activiteit 1.3 - “Controleren en aanvragen UZI-servercertificaat” afgerond Fase 2 - “Inrichten Afspraken” afgerond	Zorgaanbieder heeft eigen afgeschermde gedeelte op Resource Server
	3.4 Inrichten Knooppunt [1 week] Koppelen Knooppunt aan XIS Koppelen Knooppunt aan Resource Server	Implementatiecoördinator, Leverancier Knooppunt, Leverancier XIS	Activiteit 1.3 - “Controleren en aanvragen UZI-servercertificaat” afgerond Fase 2 - “Inrichten Afspraken” afgerond Activiteit 3.1 - “Technisch inrichten XIS” afgerond	Knooppunt is gekoppeld aan XIS Knooppunt is gekoppeld aan Resource Server
	3.5 Functioneel inrichten XIS [1 week] De Zorgaanbieder (of leverancier XIS) richt XIS in. De beschikbare handleidingen van XIS’sen zijn onderaan dit artikel opgenomen. Indien de handleiding voor een XIS er niet tussen staat, neem contact op met de desbetreffende leverancier.	Implementatiecoördinator, leverancier XIS, Zorgaanbieder	Activiteit 3.1 - “Technisch inrichten XIS” afgerond	Publicatie-instellingen zijn ingevoerd, inclusief toestemming-instellingen
Uitvoeren Controle [1 week]	4.1 Gebruikersacceptatietest [1 week] Tijdens activiteit 1.4 is een moment ingepland voor de gebruikersacceptatietest. De gebruikersacceptatietest wordt ‘live’ uitgevoerd. Zorgverleners(s) zitten samen met de Implementatiecoördinator om de stappen uit te voeren en uitleg te kunnen krijgen waar nodig is. Stappen voor implementatiecoördinator: Laat de Zorgverlener(s) de gegevens van een testcliënt invoeren in het XIS Het landelijk programmabureau heeft de mogelijkheid om een testcliënt te leveren. Zorgverlener(s) maakt/maken gestructureerde geboortezorggegevens en de zwangerschapskaart in pdf-formaat toegankelijk. Zorgverlener(s) en Implementatiecoördinator controleren of het toegankelijk maken van de geboortezorggegevens en de zwangerschapskaart is gelukt wanneer het proces Raadplegen al is geïmplementeerd kan dit via de Viewer wanneer het proces Raadplegen nog niet is geïmplementeerd, kan er contact worden opgenomen met het programmabureau voor een andere test	Implementatiecoördinator, Zorgaanbieder, Zorgverlener	Activiteit 1.4 - “Reserveer tijd van Zorgverlener voor gebruikersacceptatietest” afgerond Fase 3 - “Inrichten Techniek” afgerond	Vertegenwoordiger van Zorgverleners geeft akkoord
Instructie Geven [1 week]	5.1 Training over meest recente release XIS [1 week] Tijdens activiteit 1.5 is een besluit genomen over de relevantie van het geven van een training over het desbetreffende XIS. Inhoudelijk gaat de training over wijzigingen in de meest recente release van leverancier XIS en de onderdelen die het proces Publiceren mogelijk maken. leverancier XIS geeft training aangaande meest recente release niet gerelateerd aan het proces Publiceren Trainer geeft training aangaande onderdelen gerelateerd aan het proces Publiceren	Implementatiecoördinator, leverancier XIS, Trainer	Activiteit 1.5 - “Inplannen training XIS aan Zorgverleners” afgerond Fase 4 - “Uitvoeren Controle” afgerond	Zorgverleners weten hoe ze moeten publiceren
In productie nemen [4 week]	6.1 In productie nemen van het implementatieproces [1 week] Zorgverleners maken gebruik van proces Publiceren	Zorgaanbieder, Zorgverleners	Fase 5 - “Instructie geven” afgerond	Zorgverleners gebruiken het proces Publiceren in de praktijk
In productie nemen [4 week]	6.2 Beschikbaarheid support vanuit Regionaal Partnerschap gedurende de eerste 4 weken na livegang [4 weken] Support biedt support wanneer nodig	Implementatiecoördinator, Programmabureau	Activiteit 6.1 - “In productie nemen van implementatieproces” gestart	Er zijn geen openstaande vragen van Zorgverleners

6. XIS specifieke zaken

In dit hoofdstuk zijn een aantal zaken opgenomen die specifiek zijn voor een Zorginformatiesysteem. Dit kunnen specifiek uit te voeren handelingen tijdens de implementatie zijn. Daarnaast zijn de handleidingen van XIS’sen, wanneer deze beschikbaar zijn, hier ook opgenomen.

6.1. Orfeus

De handleiding van het XIS Orfeus is beschikbaar:

VIPP Babyconnect

Publiceren implementatievariant Ⅱ